طراحی وب از دهه ی 1990 یا بعبارتی از زمانیکه مواردی همچون Geo Citiesو AOL بر اینترنت حکمفرما شدند تابحال راه درازی را پیموده است. در کنار تکامل طراحی، شناخت اصولی همچون کارایی و تجربه کاربری ،عمیق تر شده اند. مسلما مطالعات بسیاری درزمینه محک زدن همه چیز از تایپوگرافی و سرعت سایت گرفته تا محتوای above and below fold انجام شده است و هیچ کمبودی در این زمینه احساس نمیشود.
گروه Nielsen Norman یکی از نخستین مشاوران تجربه کاربری است. آنها بمدت چندین دهه در این حرفه فعالیت دارند و مطالعات بسیاری در زمینه طراحی، کارایی و تجربه کاربری انجام داده اند. در یکی از جدیدترین مطالعات این گروه درحالیکه هنوز سریالهایی مانند "Friends" و "پرونده های مجهول" هنوز در تلوزیون پخش میشدند، آنها موفق شدند ده خطای طراحی وب را شناسایی کنند که ریشه در روزهای آغازین وب یعنی دهه ی 1990 دارند.
شاید فکر کنید بیست سال بعد با پیشرفت بیشتر طراحی و کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، دسترسی به آن (طراحی) بیشتر شده و طراحان نیز خطایی در طراحی وب سایت مرتکب نمیشوند ،اما یافته های بدست آمده از مطالعه ای که بتازگی از سوی گروه NN انجام شده کاملا عکس آنرا اثبات کرده است.
طراحان بجای درس گرفتن از خطاهای گذشته، دهه هاست که آنها را تکرار میکنند. درحقیقت اگر یک چیز کاملا قطعی در طراحی وب وجود داشته باشد، اصرار به تکرار این خطاهاست چراکه طراحان اصول اولیه را فراموش کرده اند:
امکان یافتن اطلاعات از سوی کاربران
امکان مطالعه و خواندن ان اطلاعات توسط کاربران
کاربران باید بدانند کجا را کلیک کرده و مقصد جایی که کلیک میکنند کجاست؟
عدم شفافیت
یکی از خطاهایی که طراحان سرسختانه به ارتکاب آن اصرار دارند، نادیده گرفتن نیاز کاربران به شفافیت و شناخت آسان موضوع سایت یا المان های آن است.
در این مطالعه مشخص شد اشتباهات نامبرده در زیر عدم شفافیت را احاطه کرده اند:
درنظر گرفتن مکان های غیرمنتظره برای محتوا
رقابت لینک ها و دسته ها(categories)
مخفی کردن قیمت ها و دستمزدها
این مطالعه نشان داد که چطور بسیاری از طراحان، محتوا را در مکان هایی میگنجانند که کاربران براساس عادت های متداول جستجو، با آنها آشنا نیستند. برای مثال اسامی نادرست و نامناسب دسته هایی که با محتوای مورد انتظار درون دسته ها همخوانی ندارند.
مساله ی دیگر لینک ها یا دسته های نویگیشنال هستند که شبیه یکدیگرند و شباهت آنها مانع یافتن اطلاعاتی میشود که کاربران بدنبال آن هستند. در موارد این چنینی کاربران سایت شما را ترک کرده و به سایتی دیگر که محتوای آن شفاف تر است میروند.
پنهان کردن قیمت و دستمزدها نیز به تبادلات شما آسیب میرسانند، زیرا هیچ خریداری از اینکه احساس کند صادقانه با وی رفتار نشده خشنود نمیشود. هنگامیکه پای پول به میان می آید کاربران میخواهند همان ابتدای معامله همه چیز را درباره ی کالا یا خدماتی که در ازای آن پول پرداخت میکنند بدانند. این مساله شامل قیمت ها، وجوه اشتراک، پرداخت تسهیلات و سایر مسائل مالی نیزمیشود. از دیدگاه طراحی (طراحی به تنهایی)،اگر مخفی کردن قیمت ها موجب از دست دادن مشتریان و مبادلات شود، مخف کردن آنها اشتباهی بزرگ است.
سایت Overstock یک نمونه بینظیر از شفاف سازی کامل است: دقت کنید چطور اطلاعات مربوط به قیمت محصولات، بزرگ و پررنگ شده اند.
مشکلات UX
بد بودن یا خوب بودن تجربه کاربری، به استفاده آسان بازدیدکنندگان از سایت بستگی دارد، بعبارت دیگر استفاده ی آسان از سایت تعیین کننده ی خوب یا بد بودن تجربه کاربری می باشد.
یافته های بدست آمده از مطالعه ی گروه NN حاکی از آن است که موارد نامبرده در زیر از جمله اشتباهات مرتبط با تجربه کاربری در طراحی هستند که همواره تکرار میشوند:
اطلاعات تکه تکه
تکرار لینک ها
گیرانداختن کاربران در میکروسایت ها
ناکافی بودن نتایج جستجو
فیلترها و facet های ناقص
تکه های جداگانه ی اطلاعات در یک صفحه بطوریکه لینک کردن آنها به یکدیگر ناموفق باشد ،و گنجاندن اطلاعات مرتبط در صفحات مختلف و وادار کردن کاربران به کلیک کردن مداوم روی لینک ها برای بدست آوردن اطلاعات خاص، دو اشتباه بزرگ در طراحی وب است. این دو اشتباه بزرگ، کاربران را به دردسر می اندازند چرا که کاربران نمی توانند به اطلاعاتی که دنبال آن هستند دسترسی یابند.
سایت های زیادی هستند که سایت فرعی (subsite) دارند مانند یاهو. مشکل اینجاست که برخی از این سایت های فرعی هیچ راه برگشتی به سایت اصلی ندارند و همین امر موجب دردسر و گیرافتادن کاربران در جایی که نمیخواهند میشود. یاهو یک نمونه خوب از سایت اصلی و سایت های فرعی است ،با این تفاوت که سایت های فرعی یاهو باعث دردسر کاربران نشده و آنها می توانند با کلیک روی باتن هوم به سایت اصلی بازگردند.
متاسفانه بسیاری از سایت ها در خصوص سرچ یا جستجو در زمینه ی سرچ کل سایت برای لغات سرچ شده موفق نیستند. و یا نتایج بازگشت حتی با لغات سرچ شده از سوی کاربران همخوانی ندارند.
هرچند فیلترها و facet( علی الخصوص فیلترها برای خصوصیات مختلف کالاها در یک مجموعه از محتوا) بخوبی هدفمند شده اند، اما اغلب اوقات بصورت نادرست تگ شده اند یا اینکه کافی نیستند و درنتیجه موجب سردرگمی کاربران میشوند.
سرهم بندی مهندسی اطلاعات
مهندسی اطلاعات از بسیاری از جهات باید قلب و روح یک طراحی خوب باشد. اساسا مهندسی اطلاعات به کاربران کمک میکند تا محیط سایت شما و محتوا را بسرعت شناخته و آنچه میخواهند را بیابند. مهندسی اطلاعات شامل طبقه بندی، سازماندهی و ساختار بندی محتوا به شفاف ترین شیوه ممکن می باشد.
اشتباهات سرسختانه و تکراری طراحان در این حوزه نیز دیده میشود که عبارتند از:
کلافه کردن کاربران با اطلاعات اضافی
ارائه و معرفی لینک های مخفی به کاربران
مطالعات نشان داده اند که کاربران، محتوای وب را واقعا مطالعه نمیکنند بلکه آنها بیشتر محتوا را اسکن کرده و بطور سطحی مطالعه میکنند. به همین علت است که محتوا باید بصورت پاراگراف های کوتاه و کوچک و بریده بریده باشد و برای مطالعه بهتر، با هرچیزی از قبیل شماره گذاری یا استفاده از نقاط بولت تفکیک شوند.آخرین چیزی که بعنوان یک طراح میخواهید انجام دهید ،عرضه ی حجم انبوهی از تکست به کاربرانتان است.
سایت Wayfair.com نمونه مناسبی از نحوه ارائه اطلاعات به کاربران است. در تصویر زیر دقت کنید چطور محتوای این سایت به آسانی قابل هضم بوده و بطور مناسب تفکیک شده است.
درخصوص مشکل لینک های مخفی اگر بدانید چندین بار طراحان، لینک های وابسته یا مرتبط با محتوای سایت را مخفی کرده اند متعجب خواهید شد، بعنوان مثال منوی یک رستوران در یک ستون مشابه بعنوان آگهی به لینک های خارجی هدایت شده است. کوتاه یا بلند بودن این لینک هاست که سبب میشود اکثر کاربران نتوانند این لینک های وابسته را در میان تمام آگهی ها پیدا کنند. بنابراین محل قرار گرفتن لینک های وابسته اهمیتی حیاتی در طراحی دارد.
آیا در آینده نزدیک شاهد بهترشدن اوضاع خواهیم بود؟
بخشی از این مشکل به آن برمیگردد که بیشتر طراحان در زمینه ی کارایی ،تخصص ندارند که به هیچ وجه بهانه خوبی نیست. هنگامیکه طراحی میکنید باید تمام ذهن خود را متوجه فراهم کردن یک تجربه کاربری باشکوه برای کاربران خود کنید. درغیراینصورت کارایی، تبادلات، تایم on-page و فروش بسادگی سقوط میکند که هیچ مشتری آنرا تحمل نمیکند.
خیلی جالب میشود اگر در بیست سال آینده نیز مطالعات و بررسی هایی را ببینیم که در آنها به خطاهایی اشاره میشود که طراحان سالها قبل مرتکب میشدند و همچنان نیز در جامعه طراحی وب تکرار میشوند.